Nίκος Mάργαρης
ΟΙΚΟ-ΛΟΓΙΚΑ«_Αν -με πρόβες στο σπίτι- δώσουμε όλο μας το πάθος στην
απαγγελία αυτή, πιθανότατα με ένα λυγμό στο σημείο που μιλάμε
για υπευθυνότητα, υπάρχει μεγάλη ελπίδα ακόμη και να μας
χειροκροτήσουν_»
Οδηγός Πανεπιστημιακών Εκλογών
OTAN τα Πανεπιστήμια ψηφίζουμε σχεδόν κάθε εβδομάδα, η έκδοση
οδηγού προς τους εκλέκτορες γίνεται αδήριτη ανάγκη. Ιδιαίτερα
σε όσους διαθέτουν τη συσσωρευμένη εμπειρία των παλαιότερων.
Στο κείμενο που ακολουθεί λαμβάνεται σοβαρότητα υπόψη το γεγονός
ότι ο νόμος απαιτεί φανερή και αιτιολογημένη ψήφο. Κάτι έπρεπε
να γίνει λοιπόν για να μη βασανίζονται οι εκλέκτορες με την
αιτιολόγηση και να δοθούν απερίσπαστοι και με πάθος στη μελέτη
εφημερίδων και την τηλεθέαση. Κοπίασα αρκετά, αλλά νομίζω ότι
κατάφερα να κωδικοποιήσω τις περιπτώσεις που παρουσιάζονται,
οπότε, ανάλογα με το αν τους αρέσει ή όχι η φάτσα του
υποψηφίου, να βρίσκουν αμέσως -στον τυφλοσούρτη που παρουσιάζω
υπερήφανα- όλα τα επιχειρήματα που μπορεί να χρειαστούν για να
εξυψώσουν ή να μηδενίσουν οποιονδήποτε κρινόμενο.
Πρέπει να ομολογήσω ότι δεν διεκδικώ την πατρότητα του οδηγού,
επειδή ίσχυε και ισχύει δίκην εθιμικού δικαίου, αλλά μόνο την
κωδικοποίηση του. Την οποία είχα κάνει και πριν από πολλά
χρόνια στο περιοδικό ANTI. Ίσως μερικοί αναγνώστες να
απορήσουν, αλλά τους πληροφορώ ότι χρησιμοποιήθηκε στο
παρελθόν ευρύτατα. Μια ματιά στα πρακτικά παλαιότερων εκλογών
το αποδεικνύει. Ας θεωρηθεί η σημερινή μου προσφορά ένα μικρό
λιθαράκι στην αύξηση της παραγωγικότητας στην Ανώτατή μας
Παιδεία και στην ενημέρωση των νέων εκλεκτόρων. Ας δούμε τώρα
τις περιπτώσεις:
1. O υποψήφιος είναι νέος
1.1. Τον θέλουμε. H ηλικία του είναι εγγύηση ελπίδας ότι θα
προσφέρει πολλά. O ενθουσιασμός που μπορεί να μεταδώσει στους
φοιτητές ένα νέο άτομο, που δεν αφομοιώθηκε ακόμη από τις
παραδοσιακές πανεπιστημιακές δομές, είναι απαραίτητος.
1.2. Δεν το θέλουμε. Δυστυχώς είναι ακόμη ανώριμος για την
κατάληψη της θέσης. Καλό θα είναι να μην βιάζεται, αλλά να
συνεχίσει τις προσπάθειές του με σοβαρότητα και χωρίς
σπασμωδικές κινήσεις.
2. O υποψήφιος είναι ηλικιωμένος
2.1. Τον θέλουμε. H ωριμότητα που απέκτησε μετά από πολυετή
προσφορά τον κάνουν αναντικατάστατο. Έφτασε ο καιρός η
συσσωρευμένη του εμπειρία να γίνει κτήμα των νεότερων.
2.2. Δεν τον θέλουμε. Παρόλη την πολυετή του παρουσία δεν
μπόρεσε μέχρι σήμερα να αποδείξει ότι είναι άξιος για την
κατάληψη της θέσης αυτής, που απαιτεί αυξημένες υποχρεώσεις. H
ανάγκη για νέους και δυναμικούς διδάσκοντες είναι αδήριτη,
ιδιαίτερα σε χώρους όπως ο πανεπιστημιακός, που
χαρακτηρίζονται από δυναμισμό.
3. O υποψήφιος έχει πολλές εργασίες
3.1. Τον θέλουμε. O αριθμός των εργασιών του δείχνει
Χσυνήθιστο ερευνητικό πάθος και εργατικότητα.
3.2. Δεν τον θέλουμε. Φαίνεται, δυστυχώς, ότι χαρακτηρίζεται
από πάθος για γρήγορη ανέλιξη κι έτσι έδωσε περισσότερο βάρος
στην ποσότητα παρά στην ποιότητα.
4. O υποψήφιος έχει λίγες εργασίες
4.1. Τον θέλουμε. Ουδέποτε έδρασε πάνω του ο καριερισμός κάτι
που δείχνει ξεκάθαρα ο αριθμός των λίγων, αλλά άριστης
ποιότητας εργασιών του.
4.2. Δεν τον θέλουμε. Μέσα σε τόσα χρόνια ελάχιστα δείγματα
της δουλειάς του είδαν το φως της δημοσιότητας, κάτι που
δείχνει σοβαρή στειρότητα.
5. O υποψήφιος έχει εργασίες μόνος του
5.1. Τον θέλουμε. Φαίνεται ξεκάθαρα από το δημοσιευμένο του
έργο, ότι υπάρχει σοβαρότατη αυτοδυναμία, μια και είναι -
σχεδόν πάντοτε- ο μοναδικός συγγραφέας.
5.2. Δεν τον θέλουμε. O πανεπιστημιακός χώρος απαιτεί
συνεργασία. Πώς μπορεί να προωθήσει άτομο που δούλεψε -σχεδόν
πάντοτε- απομονωμένο; Πώς θα συνεργαστεί με τους νέους
επιστήμονες και φοιτητές όταν παρουσιάζει αυξημένη
εσωστρέφεια;
6. O υποψήφιος έχει εργασίες σε συνεργασία με άλλους
6.1. Τον θέλουμε. Φαίνεται ξεκάθαρα όχι μόνο το πάθος του
υποψηφίου για δουλειά ποιότητας, αλλά συγχρόνως και η
συνεργατικότητά του, κάτι που τον κάνει ιδιαίτερα ευπρόσδεκτο.
6.2. Δεν τον θέλουμε. Δυστυχώς δεν μπορεί να φανεί η
αυτοδυναμία του υποψηφίου γιατί η προσωπική του συμβολή σε
δημοσιευμένες εργασίες είναι σημείο σκοτεινό που απαιτεί
ιδιαίτερη προσοχή.
7. O υποψήφιος συνεργάστηκε με διάσημους
7.1. Τον θέλουμε. Όταν ο διάσημος επιστήμονας τάδε -που έχει
δυνατότητα επιλογής των αρίστων του κλάδου- τον έχει στο
επιτελείο του, φαίνεται ξεκάθαρα ότι πρόκειται για επιστήμονα
αναγνωρισμένης επάρκειας.
7.2. Δεν τον θέλουμε. Πώς να διαπιστωθεί η προσωπική επάρκεια
και η αυτοδυναμία υποψηφίου που δούλεψε πάντα στη σκιά των
άλλων;
8. O υποψήφιος συνεργάστηκε με άσημους
8.1. Τον θέλουμε. Είναι φανερό ότι ο υποψήφιος, με την
αναμφισβήτητη επάρκειά του, δημιούργησε δική του ερευνητική
ομάδα στην οποία κυριαρχούσε.
8.2. Δεν τον θέλουμε. Δυστυχώς, ουδέποτε ο υποψήφιος μαθήτευσε
σε έγκριτους επιστήμονες και φαίνεται να τον διακρίνει
υπεροψία. Είναι ξεκάθαρο ότι αγνοεί την παραγωγική ατμόσφαιρα
συνεργασίας που προκύπτει από την επαφή με τους αρίστους του
κλάδου.
9. O υποψήφιος ασχολήθηκε μόνο με ένα θέμα
9.1. Τον θέλουμε. Με ιδιαίτερα αυξημένη επιμονή και υπομονή
ανάλωσε τη ζωή του στην έρευνα του τάδε θεμάτος χωρίς
σπασμωδικές κινήσεις, κάτι που εγγυάται σοβαρή ποιότητα
επιστήμονα.
9.2. Δεν τον θέλουμε. Δυστυχώς παρέμεινε για όλη του τη μέχρι
σήμερα ζωή σ? ένα σχετικά στενό ερευνητικό χώρο, κάτι που
[\ίχνει ανεπάρκεια αντίδρασης στις νέες τάσεις και εξελίξεις
της επιστήμης που καθημερινά εμφανίζονται και μας προκαλούν να
τις μελετήσουμε.
10. O υποψήφιος ασχολήθηκε με πολλά θέματα
10.1. Τον θέλουμε. Στην Ελλάδα δεν έχουμε δυστυχώς την
πολυτέλεια να προωθούμε άτομα που ασχολήθηκαν μόνο σ? έναν
ερευνητικό χώρο. O υποψήφιος δείχνει ξεκάθαρα, με την
πολυμέρειά του, ότι θα αποβεί ιδιαίτερα χρήσιμο στέλεχος και
θα ανταποκριθεί όχι μόνο στα στενά όρια της υπό πλήρωσης
θέσης, αλλά θα βοηθήσει ουσιαστικά στην όλη εξέλιξη του
τμήματός μας.
10.2. Δεν τον θέλουμε. Φαίνεται ξεκάθαρα ότι μικρό μόνο μέρος
του έργου του εμπίπτει στο περιεχόμενο της υπό πλήρωσης θέσης.
Παρόλο το μεγάλο αριθμό των εργασιών του ελάχιστες αφορούν το
αντικείμενο για το οποίο αναζητούμε υποψήφιο που θα το
θεραπεύσει.
11. O υποψήφιος ήταν πολλά χρόνια στο εξωτερικό
11.1. Τον θέλουμε . H συσσωρευμένη εμπειρία που απέκτησε
δουλεύοντας σε αναγνωρισμένα ιδρύματα της αλλοδαπής τον κάνουν
αναντικατάστατο. Υπάρχει αδήριτη ανάγκη προσέλκυσης
επιστημόνων κύρους που δεν γνωρίζουν σύνορα.
11.2. Δεν τον θέλουμε. Δυστυχώς αγνοεί την ελληνική
πραγματικότητα. Υπάρχουν άπειρα παραδείγματα ατόμων που ενώ
διέπρεψαν στο εξωτερικό, όταν ήρθαν στη χώρα μας, απέτυχαν.
12. O υποψήφιος δεν πήγε στο εξωτερικό
12.1. Τον θέλουμε. Παρόλη τη συνεχή παρουσία στη χώρα μας
κατάφερε και απέδωσε σοβαρότατο έργο παλεύοντας συνεχώς με τις
αντίξοες ελληνικές συνθήκες, τις οποίες κατόρθωσε και
ξεπέρασε.
12.2. Δεν τον θέλουμε. Δυστυχώς, του λείπει κάθε μετεκπαίδευση
στο εξωτερικό. Σε μια εποχή που η ανταλλαγή πληροφοριών είναι
παραπάνω από αναγκαία ο υποψήφιος εμφανίζεται τελείως γυμνός
από τέτοια εμπειρία. Το μειονέκτημα αυτό είναι ανυπέρβλητο.
Οι παραπάνω οδηγίες είναι φυσικό ότι δεν εξαντλούν το θέμα,
νομίζω, όμως ότι προσφέρουν σημαντική βοήθεια. Θεωρώ επίσης,
ότι ορισμένες εκφράσεις μπορούν να χρησιμοποιηθούν και να
βοηθήσουν προκειμένου η αιτιολόγηση να είναι πλήρης. Για
παράδειγμα μπορεί να γίνεται ξεκίνημα με την έκφραση,
«διάβασα προσεχτικά και υπεύθυνα το έργο του υποψηφίου και
βρίσκομαι στην ευχάριστη (δυσάρεστη) θέση να τον ψηφίσω (να
μην τον ψηφίσω) διότι_». Στο σημείο αυτό παρεμβάλεται το
κείμενο του οδηγού και συνεχίζουμε: «ιδιαίτερα στις κρίσιμες
στιγμές που η Παιδεία μας διέρχεται». Εδώ μπορεί να προστεθεί
ανάλογα με το αν οι φοιτητές μάς βλέπουν, «οι φοιτητές σήμερα
έχουν ιδιαίτερες απαιτήσεις από μας και δεν πρέπει να τους
απογοητεύσουμε».
Αν οι φοιτητές συμφωνούν με τη θέση μας πάει καλά, αν όμως
διαφωνούν, το κλείσιμο μπορεί να εμπλουτιστεί με το κρεσέντο
«_γνωρίζω ότι σήμερα μπορεί, με το νεανικό πάθος και την
αγνότητα που διακρίνει τους φοιτητές μας να διαφωνούν, όμως,
είμαι βέβαιος ότι θα κατανοήσουν τη στάση μου, που καθορίζεται
τόσο από την επιστημονική πληροφόρηση που διαθέτω, όσο και από
την αγάπη και το αίσθημα ευθύνης προς αυτούς». Αν -με πρόβες
στο σπίτι- δώσουμε όλο μας το πάθος στην απαγγελία αυτή,
' θανότατα με ένα λυγμό στο σημείο που μιλάμε για
υπευθυνότητα, υπάρχει μεγάλη ελπίδα ακόμη και να μας
χειροκροτήσουν._Ν.Μ.